Yoganın derin ve anlamlı dünyasında, sadece bedeni değil, ruhu ve ahlaki değerleri de beslemek önemlidir.
Bu bağlamda, "yama" terimi önemli bir rol üstlenir.
Yama, Patanjali'nin Yoga Sutraları'nda ortaya çıkan ve yogi/yogini (yoga uygulayıcısı) için ahlaki ilkeleri temsil eden derin bir kavramdır.
Bu yazıda, yamanın ne olduğunu anlayacak, temel bileşenlerini inceleyecek ve günlük yaşamımıza nasıl entegre edebileceğimize dair önemli ipuçlarına odaklanacağız.
Hazırsanız Başlayalım!
Yama Nedir?
Yama, Sanskritçe'de "kontrol etme" anlamına gelir. Aslında kişinin ahlaki ilkeler içerisinde hareket etmesini isteyen bir anlayıştır.
Hinduizm ve Jainizm'in dini metinleri, yamalar olarak bilinen beş sosyal kontrol noktasını (nefs olarak anlamlandırılabilir) ve ahlaki kodu ana hatlarıyla belirtir.
Hintli bilge Patanjali'nin Yoga Sutraları adlı eserinde yamalar, sekiz kollu yol olarak da adlandırılan Ashtanga yoga sistemindeki yoganın ilk koludur.
5 Yama Nedir?
Farklı metinler farklı yamaları içerebilir, ancak Patanjali'nin Yoga Sutralarında bulunan beş yama en iyi bilinenleridir.
Yama'lar, Patanjali'nin Yoga Sutralarında yer alan beş temel ilkedir. Bu ilkeler, daha anlamlı ve bilinçli bir yaşam sürmek için rehberlik eder. Hadi bu ilkelere daha yakından bakalım:
1. Ahimsa - Şiddetsizlik:
Ahimsa, sevgi dolu bir yaşam sürmeyi vurgular. Başkalarına zarar vermekten kaçınmanın yanı sıra, doğayı da içeren tüm canlı varlıklara saygı göstermektir. Mesela, trafikte sabırlı olmak, sevdiklerimize sevgi dolu sözlerle yaklaşmak ve çevreyi temiz tutmak ahimsanın birer yansımasıdır.
2. Asteya - Çalmamak ve Paylaşmak:
Asteya, sadece maddi eşyaları çalmamayı değil, aynı zamanda enerjiyi, fikirleri ve kaynakları çalmamayı da içerir. Örneğin, başkalarının fikirlerine saygı göstermek, enerji tasarrufu yaparak çevreyi korumak asteyanın bir parçasıdır.
3. Satya - Doğruluk:
Satya, sözlerde, düşüncelerde ve eylemlerde dürüstlüğü vurgular. Gerçekliği yargılamadan gözlemlemek, insanlar arasında güven oluşturur. Gündelik hayatta, vaatlerinizi tutmak, insanlarla açık iletişim kurmak satyanın örnekleridir.
4. Aparigraha - Kovalamamak:
Aparigraha, gereksiz şeylerden vazgeçmeyi ve sadelikle yaşamayı ifade eder. Hem fiziksel hem de duygusal olarak fazla yüklendiğimizde enerjimiz dağılır. Örneğin, giysi dolabını düzenlemek, gereksiz harcamalardan kaçınmak aparigrahayı yansıtır.
5. Brahmacharya - Ölçülülük ve Kontrol:
Brahmacharya, dürtülerimizi kontrol etmeyi ve enerjimizi daha yüksek amaçlar için kullanmayı öğretir.
Bu, sadece cinsel dürtüleri değil, aynı zamanda diğer istekleri de kapsar. Daha sağlıklı bir yaşam sürmek için dengeli bir diyet seçmek, zamanımızı bilinçli bir şekilde yönetmek brahmacharyanın bir parçasıdır.
Bu yama ilkeleri, günlük yaşamımızda daha bilinçli ve anlamlı bir şekilde hareket etmemizi sağlar. Ahimsa ile başkalarına sevgi dolu yaklaşırız, asteya ile kaynakları paylaşırız, satya ile doğruluktan sapmamızı önleriz, aparigraha ile gereksiz yüklerden kurtuluruz ve brahmacharya ile enerjimizi daha verimli bir şekilde kullanırız. Böylece, hem içsel hem de dışsal dengeyi buluruz, daha sağlıklı ve mutlu bir yaşam süreriz.
Yoga Felsefesinde Yamalar ve 8 Kolu
Yogada, Ashtanga'nın sekiz uzvu, amacımıza yönelik bir yaşam tarzını belirlememize yardımcı olur. Bu uzuvlar, temel etik öğretilerden başlayarak içsel kavramlara kadar uzanır. Ashtanga yogasının sekiz kolu şunlardır:
1. Yamalar - Ahlaki İlkeler:
Yamalar, ahlaki kurallar ve sosyal sınırlamaları ifade eder. Yoga Sutra'ya göre, beş farklı yama bulunur: Ahimsa (şiddetsizlik), asteya (çalmama), satya (doğruluk), aparigraha (sahip olmama) ve brahmacharya (ölçülülük). Bu ilkeler, etik ve insancıl bir yaşam sürmemiz için rehberlik eder.
2. Niyamalar - İçsel Gözlemler:
Niyamalar, kendi içsel yönergelerimizi ifade eder. Yoga Sutra'ya göre, saucha (temizlik), santosha (kanaatkârlık), tapas (öz disiplin), svadhyaya (öz gözlem) ve ishvarapranidhana (yüksek güce teslimiyet) olmak üzere beş farklı niyama bulunur. Bu kurallar, içsel denge ve ruhsal gelişim sağlar.
Asana, yoga pozları veya duruşlarını ifade eder. Bu uzuv, bedenimize özen göstermek ve onu sağlıklı tutmanın önemini vurgular. Farklı asanalar, bedeni güçlendirirken aynı zamanda zihni sakinleştirme amacını taşır.
4. Pranayama - Nefes Kontrolü:
Pranayama, nefesin bilinçli bir şekilde kullanımını ifade eder. Farklı nefes teknikleri, stresi azaltmada ve zihinsel dengeyi sağlamada etkilidir. Bu uzuv, nefesin beden ve zihin üzerindeki güçlü etkisini vurgular.
5. Pratyahara - Duyu Geri Çekimi:
Pratyahara, dışsal uyarıcılara tepkilerimizi kontrol etmek anlamına gelir. Bu uzuv, zihnimizi dış dünyadan gelen rahatsızlıklardan korumanın ve içsel huzuru sürdürmenin önemini vurgular.
6. Dharana - Konsantrasyon:
Dharana, dikkati belirli bir noktaya odaklama anlamına gelir. Bu, zihni dağıtan düşünceleri sakinleştirerek içsel odaklanmayı geliştirir.
7. Dhyana - Meditasyon:
Dhyana, derinlemesine içsel bir meditasyon durumunu ifade eder. Bu, zihnin sakinleştiği ve tamamen odaklandığı bir durumdur.
8. Samadhi - Aydınlanma:
Samadhi, en yüksek bilinç halini ifade eder. Bu durumda, ruhsal aydınlanmaya ulaşılır ve benlik algısı kaybolur.
Her bir kol bir öncekinin üzerine inşa edilir. İlk kol olan yamalar ve niyamalar, içsel denge ve etik temellerini oluşturur. Asana ve diğer kollar ise bu temelleri güçlendirerek daha derin bir ruhsal deneyim sağlar.
Yogada Güvenlik ve Yaralanmalardan Kaçınma İpuçları
Yoga pratiğinizin güvenli ve etkili olması için doğru form ve teknik önemlidir. Eğer önceden sağlık sorunlarınız varsa, yoga yapmaya başlamadan önce doktorunuza danışmanız önemlidir. Ayrıca, yoga pozlarını kişisel ihtiyaçlarınıza göre adapte edebilirsiniz. Böylece, sağlığınızı riske atmaksızın yoga pratiğinizi sürdürebilirsiniz.
Yamalar Hakkında Merak Edilenler:
Yama ve Niyamalar Nedir?
Yama ve Niyamalar, yoga felsefesinde ahlaki ve etik kuralları ifade eder. Yama, dışsal kuralları temsil eder ve şiddetsizlik, dürüstlük, çalmamak gibi davranışları içerirken, Niyamalar içsel kuralları temsil eder ve öz disiplin, memnuniyet, özgürlük gibi değerleri içerir. Yama ve Niyamalar, yogi'nin kendini geliştirmesine yardımcı olan önemli rehberlerdir.
Yoganın 8 Basamağı Nedir?
Yoganın 8 basamağı, Patanjali'nin Yoga Sutraları'nda tanımlanan Ashtanga Yoga veya "Sekiz Kol" olarak bilinir. Bu basamaklar sırasıyla şunlardır: Yama (ahlaki kurallar), Niyama (öz disiplin), Asana (beden pozisyonları), Pranayama (nefes kontrolü), Pratyahara (duyusal çekilme), Dharana (konsantrasyon), Dhyana (meditasyon) ve Samadhi (birleşme).
Yoga Sutralara Göre Yoga'nın Kaç Kolu Vardır?
Yoga Sutralara göre, yoga'nın 8 kolunu ifade eden Ashtanga Yoga sistemi vardır. Bu sekiz kol, fiziksel ve zihinsel uygulamaları içerir ve kişinin içsel dönüşüm ve aydınlanma yolunda ilerlemesine yardımcı olur.
Yogada Niyama Ne Demek?
Niyama, yoga felsefesinde "öz disiplin" veya "kişisel gözlem" anlamına gelir. Niyamalar, kişinin kendi içsel gelişimini teşvik eden kuralları ifade eder. İçsel dürüstlük, memnuniyet, özgürlük gibi değerleri içerir ve kişinin kendi davranışlarına, düşüncelerine ve duygularına yönelik dikkatli bir gözlem yapmasını teşvik eder.
En Zor Yoga Hangisi?
"En zor yoga" kavramı kişiseldir ve kişiden kişiye değişebilir. Bir yoga pratiğinin zorluğu, kişinin fiziksel yetenekleri, deneyimi ve tercihlerine bağlı olarak değişebilir. Bazı insanlar için Hatha Yoga zor olabilirken, diğerleri için Ashtanga Yoga veya Bikram Yoga daha zorlu olabilir. Ayrıca, yoga pratiği sadece fiziksel zorlukları içermez; zihinsel ve duygusal açıdan da zorlayıcı olabilir.
Kaynakça:
Yamas Guide: How to Practice the 5 Yamas of Yoga, MasterClass, 2021
Yama, Yogapedia, 2022 The Yamas and Niyamas, Emma Newlyn, Ekhart Yoga
Comments